کد مطلب:7129 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

ترجمه و تفسير آيه زير چيست ؟

« وَاعلَموا اَنَّما غَنِمتُم مِن شِيي ءٍ فاِنَّ لِلّهِ خُمسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذي القُربي وَ اليَتامي وَ المَساكينِ وَ ابنِ السَّبيلِ اِن كُنتُم آمَنتُم بِاللّهِ وَ ما اَنزَلَنا عَلي عَبدِنا يَومَ الفُرقانِ يَومَ التَقَي الجَمعانِ وَ اللّهُ عَلي كُلِّ شَيٍ قَدير » .
{P - سوره انفال ، آيه 41 . P}
پيش از تفسير و ترجمه اين آيه روشن گردد توجّه به مطالب زير ضروري است :
1 . در كتاب هاي لغت نوشته اند : « اَلغَنيمَةُ كُلُّ مَظفُورِ به ؛ غنيمت ، هر چيزي كه انسان به دست بياورد » غنيمت جنگي نيز يكي از اين موارد است نه اينكه معناي غنيمت فقط غنيمت جنگي باشد .
2 . از روايات استفاده مي شود كه منظور از « ذي القربي » اوصياي رسول اكرم علي ( عليه السلام ) و يازده فرزند او ، هستند .
3 . « ابن السبيل » به كسي گفته مي شود كه در مسافرت احتياج به مالي پيدا كند ، اگر چه در وطن خود ثروتمند باشد .
4 . مطابق بر روايات ، منظور از « ايتام » ، « مساكين » و « ابن السبيل » در اين آيه ايتام ، مساكين و ابن السبيل از سادات هستند .
5 . مفسّران گفته اند منظور از « يوم الفرقان » و « يوم التقي الجمعان » روز بدر ( جنگ بدر ) است .
اكنون مي پردازيم به خلاصه تفسير و ترجمه اين : ترجمه آيه چنين است :
بدانيد كه يك پنجم هر چه به دست مي آوريد ( همه درآمدها ) مخصوص خدا ، رسول خدا و امامان ( : ) و يتيمان و فقيران و ابن السبيل ( از سادات ) است . اگر به خدا و قرآن ( آياتي كه در روز بدر نازل شده است ) ايمان داريد به اين دستور الهي عمل كنيد و خمس را به صاحبان آن برسانيد . خدا بر همه چيز قدرت دارد .
درباره خمس روايات زيادي نقل شده است . فقيهان شيعه با ضميمه كردن اين روايات به اين آيه همه احمام خمس را استنباط كرده و در كتاب هاي فقهي خود آورده اند . با اينكه فلسفه احكام به طور كامل براي بشر معلوم نيست و وضع آنها از سوي خداي حكيم براساس مصالح بشر بوده است ، ولي مي توان فلسفه تشريع خمس و مسائلي شبيه به آن را تا اندازه اي درك كرد .
در هر اجتماعي وجود حكومت عادل ، لازم است و اداره حكومت مستلزم مخارجي است كه بايد توسط مردم تامين شود . يك قسمت از خمس - كه در آيه مخصوص خدا ، رسول خدا و امامان دانسته شده است - براي تامين چنين مخارجي است . اين قسمت از خمس در زمان غيبت بايد به نايبان امام زمان داده شود تا براي تبليغات اسلامي و مصالح مسلمانان مصرف شود .
همچنين در هر اجتماعي عدّه اي نيازمندند و ساير افراد بايد به فكر آنها باشند اسلام براي رفع نيازمندي هاي مسلمانان فقير ، زكات و يك قسمت از خمس را مقرّر فرموده است تا از اختلافات طبقاتي كاسته شود و مردم زندگي ساعدتمندانه همه جانبه اي داشته باشند . لازم است كه يك موضوع تذكر داده شود : خداوند متعال براي احترام به رسول اكرم ( ص ) حساب خويشاوندان او را از ديگران جدا كرده و زكات را براي عموم افراد و خمس را براي خويشاوندن آن حضرت قرار داده است ؛ البتهّه اگر خويشاوندان رسول اكرم ( ص ) نيازمند نباشند ، اين قسمت از خمس نيز در مصالح عمومي مسلمانان مصرف مي شود .
بنابراين نبايد توهّم كرد كه تشريع خمس موجب مي شود فرزندان رسول اكرم ( ص ) هيچ گاه در پي كار و فعّاليّت نباشند ؛ زيرا اگر كسي - سيّد يا غير سيّد - بتواند كار كند و از حاصل دسترنج خود ، زندگي خود را اداره كند نمي تواند از بيت المال استفاده كند . از مطالب گفته شده چنين نتيجه مي گيريم كه تشريع زكات و خمس براي اداره امور حكومت اسلامي ( حكومت پيامبر و امام ) و رفع احتياج مردم ضعيف است و اگر گاهي كساني از اين احكام سوء استفاده مي كنند ، ربطي به اين قانون ديني ندارد و قانون ، كاملاً موافق مصالح جامع وضع شده است .